Lis w kulturze Japonii

Kiedy zazwyczaj myślimy o lisie, uważamy go za chytrego, sprytnego i niekoniecznie uczciwego. Nie ma w nich jednak nic nadzwyczajnego. W kulturze japońskiej znaczenie lisa jest jednak znacznie bardziej skomplikowane.

Kitsune, bo tak po japońsku mówimy o lisie, jest bajkową postacią z dawnych legend i mitologii. W tych tekstach, zwierzęta te są zazwyczaj ukazywane jako istoty boskie, a konkretniej słudzy jednego z bogów, Inari. Ogólnie lisy są bohaterami japońskiego folkloru  i przypominają trochę europejskie skrzaty czy elfy. W mitologii, oprócz wielkiej wiedzy, posiadają też magiczne zdolności, które rosną wraz z wiekiem. Oprócz tego, mają zdolność do przybierania ludzkiej postaci oraz są ukazane jako wierni przyjaciele, opiekunowie, kochankowie i żony. 

Według japońskiej mitologii, kiedyś ludzie i lisy byli ze sobą bardzo blisko- stąd wywodzi się o nich mnóstwo różnych legend i opowiadań.  W tradycji japońskiej kitsune są ściśle związane z Inari, bóstwem shintō, któremu służą jako (czasem w postaci duchów) posłańcy. Ta rola wzmocniła nadprzyrodzone znaczenie lisa. Im więcej kitsune posiada ogonów, tym jest mądrzejszym i potężniejszym, aż do najpotężniejszych dziewięcio-ogoniastych lisich duchów. Dlatego też, ze względu na to, że lisy są w kulturze Japonii od najdawniejszych czasów, niektórzy ludzie nadal składają im ofiary, aby byli ich opiekunami i przewodnikami.

Jednak nie zawsze lisy zachowywały się tak "anielsko". Jedną z ich głównych cech była bowiem figlarność- lisy, używając możliwości zmiany w człowieka zmieniały się w ludzi, najczęściej w młode dziewczyny, czym uwodziły innych. Jak można się więc spodziewać, możemy podzielić te zwierzęta na (teoretycznie) dobre i złe. 

-Yako, czyli te złe, opętywały ludzi, sprowadzały na nich choroby i szaleństwo a także powodowały umysłowe upośledzenie. Takich ludzi, najczęściej młode dziewczyny nazywano kitsume-tsuki, czyli dosłownie "opętane przez lisy"

-Zenko, czyli te dobre, uważane były za wykonawców roli bóstw, a niektóre były nawet za nie uważane. Podobnie jak Yako lisy te czasem także opętywały ludzi, jednak w przeciwieństwie do tych złych, robiły to po to, aby im pomóc, na przykład rozwinąć w nich szczególne umiejętności albo wyleczyć z ciężkich chorób. 

Zdarzało się (chociaż niekoniecznie trzeba w to wierzyć) że osoby które były opętane przez lisy zyskiwały szczególne umiejętności, takie jak np przewidywanie przyszłości.

_________________________

źródła: wikipedia, google, youtube